Nhắc đến ẩm thực của Nhật Bản chúng ta không thể không kể đến món bánh ngọt Wagashi. Đây là một món ẩm thực lâu đời của Nhật Bản được làm từ bột gạo và được dùng kèm trong các buổi trà đạo. Wagashi không chỉ đơn thuần là một món ăn mà nó còn được xem như một tuyệt tác nghệ thuật của người Nhật. Thông qua món ăn này chúng ta có thể cảm nhận được sự tinh tế trong tính cách của con người Nhật Bản.

1. Nguồn gốc của bánh Wagashi

Theo nhiều tài liệu lịch sử ghi chép lại thì Wagashi xuất hiện rất sớm từ thời Yayoi (300 TCN – năm 300 SCN). Ban đầu, Wagashi có tên gọi là Kashi nhằm để chỉ các món bánh ngọt được dùng cho giới quý tộc và các gia đình giàu có. Và mãi đến thời Edo (1603 – 1867), tức là hơn 1300 năm sau thì Wagashi mới được phổ biến rộng rãi và phát triển thành một nghệ thuật ẩm thực vô cùng tinh tế và đặc sắc.

2. Ý nghĩa đằng sau tên gọi Wagashi

Wagashi trong tiếng Hán có nghĩa là “Hòa quả Tử” – có nghĩa là vẻ đẹp của tự nhiên. Wagashi mô phỏng sự thay đổi của tự nhiên suốt bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông. Mùa Xuân có hoa anh đào bay bay trong gió, mùa Hạ từng đoá cẩm tú cầu xanh mướt mát bên dòng suối, mùa Thu về với thảm lá phong đỏ rực cả góc trời, mùa Đông lạnh giá lại có hoa mận, hoa mẫu đơn xinh tươi khoe sắc.

3. Nghệ thuật của 5 giác quan 

 khi nói về Wagashi thì người Nhật thường nghĩ đến "nghệ thuật của 5 giác quan" bởi từng chiếc bánh Wagashi được tạo ra đều có khả năng đánh thức 5 giác quan của người thưởng thức. Ngược lại, nếu muốn cảm nhận hết vị ngon tinh tế của món bánh truyền thống Wagashi thì người ăn cũng phải sử dụng hết các giác quan của mình như thị giác, thính giác, xúc giác, khứu giác, vị giác.

Món Wagashi đều mang tính chất hòa hợp với thiên nhiên. Tức là những chiếc bánh Wagashi đều lấy chủ đề thiên nhiên, hoa cỏ, thời tiết làm chủ đạo:

- Vào mùa thu, bạn rất dễ bắt gặp những chiếc bánh Wagashi có màu cam, đỏ và nhiều hình dạng mô phỏng lá phong.

- Vào mùa đông thì Wagashi  thường có màu trắng như tuyết.

- Khi mùa xuân đến thì Wagashi  đầy màu sắc với hình dạng nhiều loại hoa khác nhau, đặc biệt là hoa anh đào có màu hồng dịu ngọt.

- Vào mùa hè thì món Wagashi dạng thạch lại được ưu tiên với mong muốn xoa dịu những ngày nắng nóng.

- Để làm ra một chiếc bánh Wagashi người Nhật đòi hỏi phải có một bàn tay vô cùng khéo léo để có thể “điêu khắc” ra một chiếc bánh tinh tế với từng chi tiết nhỏ nhất mà không phải bất kỳ ai cũng làm được. Có người phải mất từ 3-5 năm, hoặc thậm chí 10 năm mới luyện ra được một tay nghề như vậy. 

- Đó là lý do vì sao nhiều người không xem Wagashi là một món bánh tráng miệng mà xem đây như một đỉnh cao nghệ thuật ẩm thực của Nhật Bản bởi linh hồn và tinh hoa của đất nước mặt trời mọc dường như đều được gói gọn trong những chiếc bánh bé xíu, nhưng cực kỳ tinh tế này.

4. Nghệ thuật Wagashi trong đời sống của người Nhật 

Ngày nay, wagashi truyền thống vẫn gắn liền với đời sống người Nhật. Một mặt wagashi tiếp tục lưu giữ những bản sắc độc đáo thời xưa, mặt khác được biến tấu cho phù hợp với đời sống công nghiệp và cả mục đích truyền bá đến nước ngoài. 

Với công thức chính là những nguyên liệu quen thuộc, giản dị như: Bột nếp, bột gạo, đậu đỏ, đường mía... nghệ nhân làm bánh sẽ biến hóa thành hàng trăm tác phẩm nghệ thuật khác nhau.